4ΣεκάνςΓιαΤον Ήλιο

[Λιτανεία]

Στο κέντρο της πόλης,

ο ήλιος χαμηλά,

τρυπώνουν οι ακτίνες του στα στενά,

ένας άνθρωπος με μακριά σκιά,

περπατάει στα χαμένα,

κρατάει τρυφερά,

τον νεκρό του σκύλο,

άκαμπτο στην ζεστή του αγκαλιά.

[Προσευχή]

Μια καρακάξα με σπασμένα φτερά,

πηδάει αλλοπρόσαλλα απ' το ανάχωμα,

ξανά και ξανά,

κάθε λίγο που καταφέρνει να βρίσκεται στο κενό,

κόντρα στον ήλιο,

η ανέπαφη με το σώμα της στο έδαφος σκιά,

είναι μία ακόμα στιγμιαία εκπλήρωση,

της εξέγερσης ενάντια στην φθορά.

[Εσπερινός]

Ο εναπομείνας ημιτελής οβελίσκος στα ορυχεία του Ασουάν,

είναι η κατακεκλιμένη ακτίνα του ήλιου,

που αρνήθηκε να αποτραβηχτεί ένα δειλινό

και κατέπεσε πετρωμένη στο χαράκωμα της ερήμου,

θυμίζοντας πως το σκοτάδι,

είναι ο απαραίτητος δισταγμός,

που κληροδοτεί το ανεξίτηλο αποτύπωμα της αδράνειας,

στην ματαιότητα της νέας ημέρας.

[Μνημόσυνο]

Ο ήχος του ανέμου μέσα απ' τις σπασμένες προθήκες των τάφων

και οι σκιές του τρεμοπαίγματος των κορυφών απ' τα κυπαρίσσια πάνω στα λευκά μάρμαρα,

μνημονεύουν τις ορατές μελωδίες ενός ανήλιαγου λυρικού λάρυγγα,

τους ανάγλυφους στίχους του βέβηλου ποιητή,

απ' τον αιχμηρό αντίλαλο της απαγγελίας τους πάνω στους αιώνιους βράχους

και τον οργασμό των Σάτυρων που για όσο διαρκεί,

μετουσιώνει το ανέγγιχτο φως του ήλιου σε απτό γεωμετρικό δέσμημα,

από φλεγόμενες τροχιές που έχουν αποκρυσταλλωθεί.

Σ.Κ.

Μην φέρεσαι σαν παιδί

Μην φέρεσαι σαν παιδί, λένε,

μα αν είμαι παιδί,

το πρώτο σύννεφο που έσπασε την μονοτονία του καθαρού ορίζοντα,

ήταν το αστεροειδές παραισθησιογόνο εναιώρημα,

που μου χορήγησες με ένα αστραπιαίο χαμαιλεόντειο γλωσσόφιλο,

όταν χορεύαμε αντικρυστά σε μια απροσάρμοστη συνάθροιση,

σε μια εκκλησία που ο θεός ήταν ντίτζεϊ

και μείς για όσο έπαιζε η μουσική,

τα αιωρούμενα χειραφετημένα τέκνα του.

Κάθιδρος στο ύπαιθρο πάρκινγκ το ξημέρωμα,

οι υδρατμοί απ' τους ανοιχτούς μου πόρους έγιναν προσευχή

και το αιθέριο ταξίδι τους,

εχέγγυο του μεταθανάτιου ραντεβού μας.

Μην φέρεσαι σαν παιδί, λένε,

μα αν είμαι παιδί,

η υγρή παλάμη σου,

παγωμένο χάδι στην καυτή προμετωπίδα της βιογραφίας μου,

κάνει την σπονδυλική μου στήλη να αναριγεί

και τις σκέψεις μου να κοχλάζουν,

σαν καυτός χυλός από παραγινωμένους αμανίτες,

που απορρόφησαν όλη την σοφία του κόσμου απ' την πάχνη του αρχέγονου δάσους

και εκπλήρωσαν την εξαΰλωση μου στο στερέωμα,

ένα νεφέλωμα δομημένο απ' τις νευρικές μου απολήξεις,

που κινούμενο σχηματίζει λέξεις σε μία ακατάληπτη γλώσσα.

Βρέχει ασταμάτητα,

οι ομόκεντροι κύκλοι απ' τις σταγόνες που προσκρούουν στους αντικατοπτρισμούς των νερόλακκων,

κάνουν την υπέρβαση μου αδύνατη,

σε ένα περιβάλλον αντίπαλων παλμικών διαστάσεων,

που παραμορφώνονται διαδοχικά

και διεισδύουν η μία μέσα στην άλλη ακατάπαυστα,

χωρίς φυγή,

δεν είμαι πια παιδί.

Σ.Κ.

ατίθασα άλογα

 Δεν είναι η απόδειξη της ύπαρξης του χρόνου,

το κατακάθισμα της σκόνης,

η αποφυγή της βλεμματικής επαφής του ενήλικα,

με τα αντικείμενα που κάποτε ζωντάνευαν στα χέρια του.

Δεν είναι ούτε χώρος,

η συνεχιζόμενη κατάληψη της μνήμης,

που στενεύει τα όρια του εύθρυπτου ενεστώτα μας,

στον βωμό της βαρύτητας που γίνεται όλο και πιο αβάσταχτη.

Είμαστε τα ξεχασμένα παιχνίδια στα παιδικά μας δωμάτια,

διαπερατές οπτασίες που αιωρούνται άπραγες στο κενό,

ανέγγιχτα όνειρα που νοηματοδότησαν το τίποτα στα πρώτα μας βήματα,

ατίθασα άλογα που χάθηκαν τυφλωμένα στην αμμοθύελλα

και όταν εκτέθηκαν ταριχευμένα στο φως του ήλιου θρυμματίστηκαν.

Σ.Κ.

μάτια

Τις νύχτες του χειμώνα, 

στα γυμνά κλαδιά των δέντρων 

φυτρώνουν μάτια.

Κρέμονται έξω απ' τις κόγχες,

σαν των απαγχονισμένων τα άψυχα κουφάρια.

Μοιάζουν αιωρούμενοι μετρονόμοι,

όπως λικνίζονται στον διάστικτο ρυθμό 

που αφήνουν πίσω τους, 

των ανύποπτων περαστικών τα χνάρια. 

Σ.Κ.

στρογγυλό παράθυρο

Έχω ένα στρογγυλό παράθυρο,

που βλέπει σ' ένα άγονο χωράφι,

τις νύχτες μεταμορφώνεται σε θάλασσα

και όσους για πάντα στον βυθό της χάθηκαν,

τους αφήνει να αναδύονται το βράδυ.

Στέκονται με τα μάτια ορθάνοιχτα,

σε παγιδεύει το βλέμμα τους στων ωκεανών τα βάθη,

σαν άνευρα κατάρτια χωρίς πανιά,

μέσα απ' το φινιστρίνι με παρασέρνουν σ' ένα ταξίδι στο πουθενά,

αμέτρητοι φάροι.

Έχω ένα στρογγυλό παράθυρο,

που μοιάζει με πύλη για τ' αστέρια,

στου ουρανού την καθοδική τους την τροχιά,

ανεμόσκαλα δίχως σκαλιά,

ενώ εγώ βυθίζομαι,

το πλοίο έχει ήδη σαλπάρει.

Σ.Κ.

τέσσερα χαϊκού

 άσφυγμη φθορά 

το ακατανόητο 

πριν σπαρταρούσε/

μαύρη φιγούρα 

αλλοτρίωσης πλάσμα 

της μέρας παύση/ 

σπόρος το δάκρυ 

μέσα στο χώμα κυλά 

μα δεν φυτρώνει/ 

σύννεφο ρόγχος

καίει ένας άνθρωπος 

άνυδρη πλάση/ 

Σ.Κ. 

Παρτιτούρα ηλεκτρισμένη

Πόσο θαυμαστή η καρτερική σιωπή της ματαιότητας,

ενός μοιραίου τέλους που αδυσώπητα πλησιάζει,

άκαμπτη σαν τα άψυχα ακροδάχτυλα,

που φυλάκισαν το τελευταίο χάδι,

πουλί σε κλουβί για μια ζωή,

στον θώρακα η καρδιά εγκλωβισμένη,

βρήκε το χάραμα την πανσέληνο,

πάνω σε ιστό από γυμνά καλώδια παγιδευμένη,

σαν οφθαλμική κόρη μυδριασμένη,

μια νότα που δεν παίζει πια,

σε παρτιτούρα ηλεκτρισμένη.

Σ.Κ.

#stratopedo

 Να περπατάς αμέριμνος ανάμεσα στα ερείπια ενός πρώην στρατοπέδου και να ακούς δυνατά την μουσική απ' το κινητό σου που αντηχεί πάνω στα εγκαταλελειμμένα απομεινάρια του χρόνου, μοιάζει με την γλυκιά ψευδαίσθηση μιας ολοκληρωτικής νίκης ενάντια στον μιλιταρισμό.

 Δυναμώνω την ένταση κάθε φορά που συναντώ άλλους περιπατητές, ελπίζοντας να συμπαρασύρω με την μέθη της μουσικής μου όσους ανατριχιάζουν στο περαστικό άκουσμα της, σαν ένας αρχέγονος κωδικός που μυστικά μας ενώνει, ένας μαγεμένος αυλός που για κάποιους θα είναι αδύνατον να μην ακολουθήσουν.

 Πάντα καταλήγω να παίρνω τον δρόμο της επιστροφής μόνος και η ανολοκλήρωτη επιθυμία μου κλείνει ξανά και ξανά τον ίδιο κύκλο φυγής.

Σ.Κ.

τι κόσμος είναι αυτός μπαμπά

Τι κόσμος είναι αυτός μπαμπά,

που διψάει για αίμα 

και παριστάνει πως το αποστρέφεται,

τι κόσμος είναι αυτός μπαμπά,

που λυγίζει μπροστά στον πόνο 

ενώ συνάμα τον απεργάζεται,

τι κόσμος είναι αυτός μπαμπά,

που βουρκώνει όταν συναντάει την θλίψη 

και ενδόμυχα χαίρεται,

τί κόσμος είναι αυτός μπαμπά,

που όταν αδυνατεί να επιπλεύσει στην αδικία, 

θυμάται πως είναι να πνίγεται.

Σ.Κ.

τα πρώτα σύννεφα

Σε μια άνυδρη μετέωρη στέπα,

ημιθανείς λιβελούλες ακροβατούσανε στις κορφές των άκαρπων μίσχων, 

που είχαν φυτρώσει στην σκουριά των παροπλισμένων αντλιών

και τις μουμιοποίησε η συνεχής υπερέκθεση στο υπόκωφο βουητό του χάους. 

Στα ερείπια των θεωρείων, 

προεξείχαν οι απογυμνωμένες σιδερόβεργες απ' τα θρυμματισμένα τσιμέντα, 

σαν συρμάτινες τρίχες που κρέμονταν απ' το κουφάρι ενός σιδερένιου κρανίου 

και σχημάτιζαν έναν αμφιθεατρικό μεταλλικό καταρράκτη,

που στο κέντρο του κόχλαζε το τίποτα. 

Οι αναθυμιάσεις απ' τα σπλάχνα του, 

σχημάτισαν τα σπάργανα τ' ουρανού,

τα πρώτα σύννεφα.

Σ.Κ.

καλοκαίρι

Παίρνει σχήμα υπό το βάρος σου η αμμουδιά, 

όπως συμπιέζουν κάτω από την πετσέτα σου τους κόκκους της άμμου οι καμπύλες σου,

δεν είσαι άνεμος ούτε βροχή,

να ρυτιδιάζεις με τις ριπές σου στιγμιαία την θάλασσα,

να φτιασιδώνεις τις παραλίες τους χειμώνες από τα ίχνη των τουριστών του περασμένου καλοκαιριού,

είσαι το άδειο μέρος μιας κλεψύδρας,

το κενό κάτω από τις στιγμές,

που η βαρύτητα το γεμίζει εκτοξεύοντας έναν πολτό ανεκπλήρωτων προσευχών και πρόσκαιρων επιτυχιών, 

μέσα από το εύθραυστο στένωμα που ενώνει την ύπαρξη με την ανυπαρξία,

για όσο διαρκεί το βράσιμο ενός μελάτου αβγού.

Σ.Κ.

στης μοναξιάς τη λησμοσύνη

Στον παραμερισμό της αδυναμίας,

στην περιθωριοποίηση του διαφορετικού,

στην αντήχηση της αδειοσύνης,

γίνεσαι αντιληπτός,

μόνο από το απρόβλεπτο εξόγκωμα της μάζας σου,

σε μια οπτική ή απτική ακολουθία.

Στην άκρη του δρόμου, στο απόμερο παγκάκι,

στο κρυμμένο κρεβάτι στο πίσω δώμα, κάτω απ' τις γέφυρες,

στα ευαγή ιδρύματα, στα σωφρονιστήρια της σκέψης,

σε διαπερνούν τα προσηλωμένα βλέμματα,

στην απρόσκοπτη ενατένηση

της προσωπικής τους ματαιοδοξίας.

Στο μεταίχμιο της λήθης,

στην άρνηση της αποδοχής σου από τους άλλους,

αλλά και στην εκούσια απόρριψη των άλλων από σένα,

εκεί που γίνονται συνώνυμα η μοναξιά με την ελευθερία

και λίγο πριν η υπόσταση σου μετουσιωθεί στο ακόρεστο τίποτα,

είσαι μια μελωδία που εξασθενεί μέσα στον αντίλαλο της

και δεν καταφέρνει ποτέ να δονήσει έναν τυμπανικό υμένα,

ένα χάδι ξοδεμένο στον αέρα,

που ποτέ δεν θα κάνει ένα κορμί να αναριγήσει

και μια αγκαλιά που μάταια σφίγγει το κενό,

μα ποτέ δεν γεμίζει.

Σ.Κ.

ον ωμά

Αληθινά αγκαλιάζει όποιος έχει στο σώμα

αγκάθια που τρυπάνε προς τα μέσα.

Αληθινά φιλάει όποιος αφήνει μέσα απ' τα χείλη

να ξεφύγει η τελευταία του ανάσα.

Σκληρό και άγευστο το ανήθικο όφελος

της αναπόφευκτης υπογλυκαιμίας,

η προσδοκία πάντα καταλήγει σφηνωμένη

στα δόντια σαν μια ωμή πατάτα.

Ένα συνεχές σπρώξε πίσω αυτό που φοβάσαι μη γίνεις,

στις τσέπες των νεκρών καίνε ξερά φύλλα λεβάντα.

Αναστροφή της Παρασκευής με Δευτέρα,

αφουγκράζομαι τις φωνές του πλήθους στην αρένα,

σε αγγίζω μα δεν βρίσκω εσένα,

έχεις την καρδιά στα δεξιά

και το στόμα πίσω στον αυχένα.

Σ.Κ.

Μανιτού

 Την τελευταία φορά που σε είδα, πριν πολλά χρόνια, στεκόσουν δίπλα σε ένα ξερακιανό δέντρο πίσω από το main stage. Έμπηγες τα νύχια ξύνοντας με μανία τον ξερό φλοιό του κορμού και μασούσες αλόγιστα κάθε κομμάτι ξύλου που κατάφερνες να αποσπάσεις. Είχε γεμίσει σκλήθρες το στόμα σου, είχαν σκιστεί τα ούλα σου, χτυπούσες με δύναμη τα γυμνά σου πέλματα στο χώμα και με αντίκριζες κατάματα με ένα άδειο βλέμμα που με διαπερνούσε. 

 Χόρευα στα 152bpm, με τα μάτια σου μέσα στα δικά μου, να βλέπω αμφίδρομα, απ' την μία τις ηλεκτρικές δονήσεις να ζυμώνουν ρυθμικά τις εγκεφαλικές πτυχώσεις μέσα στο κρανίο μου και παράλληλα το απόκοσμο πρόσωπο σου, που από τις κενές ερεβώδεις κόγχες του, κυλούσε αίμα με ροκανίδια. 

 Σήκωσα τα χέρια μου εκστατικά ψηλά και άρπαξα το πτερύγιο από ένα τυχαία διερχόμενο μελωδικό riff, που είχε την μορφή δελφινιού και με παράσερνε στα βαθιά, όλο και πιο μακριά σου. Αφέθηκα να αιωρούμαι στο εσωτερικό ενός κοπαδιού από σαρδέλες, που ερωτοτροπούσαν σε σχηματισμό δίνης και με εξαΰλωνε σε κάθε της περιστροφή. 

 Δεν υπήρξαμε ξανά. Έμεινε μόνο το διάτρητο κέλυφος μας έρμαιο στο χωροχρονικό συνεχές, σαν τα παραγκωνισμένα κουφάρια των πλοίων στις κρημνώδεις ακτές, που μπαινοβγαίνει η θάλασσα μέσα τους χωρίς νόημα.

Στέλιος Καραθεοδώρου

Στις παρυφές του δάσους,

κάθε χαραυγή,

το πλάσμα μεταμορφωνόταν, 

έπαιρνε πάλι του δέντρου την μορφή.

Σκισμένο κάθετα από κεραυνό,

χωρίς σκιά ήδη νεκρό,

μια ασάλευτη μαριονέτα

να προειδοποιεί τον περαστικό,

πως ζωντανός δεν θα γυρίσει,

πιο μέσα αν πάει από δω.

Στο βαθύ δάσος η καταχνιά, 

καθηλώνει στο έδαφος τα μικρά ωδικά πουλιά, 

απεγνωσμένα προσπαθούν να πετάξουν ψηλά,

μόνο λίγα μάταια φτερουγίσματα καταφέρνουν

και κάτω καταλήγουν για ακόμα μια φορά.

Στο πέπλο της πυκνής ομίχλης,

όπως στης θάλασσας τον βυθό,

οι ήχοι γρήγορα ταξιδεύουν, 

με μια απόκοσμη χροιά.

Σέρνεις το βήμα σου στα σάπια φύλλα,

σαν δύτης χωρίς ανάσα,

ασθμαίνοντας βαριά,

νιώθεις στον σβέρκο το χνώτο μιας ύπαρξης, 

να σε ναρκώνει γλυκά.

Έχει ήδη νυχτώσει,

το δέντρο έγινε πλάσμα ξανά.

Σ.Κ.

Σαν ξερακιανά χέρια θαμμένου νεκροζώντανου,

που έσκαβε απεγνωσμένος το άγονο έδαφος για να βγει,

την στιγμή που κατάφεραν να απελευθερωθούν στον καθαρό αέρα,

οι απόκοσμες φιγούρες των γυμνών δέντρων, 

πάγωσαν μόλις τις αντίκρισα. 

Συμβαίνει πάντα με το φοβισμένο ζώο,

τον τρόμο που ακινητοποιεί σαν νευροτοξίνη το θήραμα, 

να μπαίνει η γη και ο ουρανός από το ανοιχτό του στόμα 

και να βλασταίνουν ανάποδα μέσα του. 

Η ρίζα που καίγεται στο φως, 

το χώμα που φράζει ερμητικά τα ράμφη των πουλιών,

το θρόισμα της άνοιξης που γίνεται τάφος σιωπηλός,

όλα ένα ανείπωτο ανάθεμα.

Σ.Κ.

Ο Έλβις, το καπιταλιστικό τοτέμ και οι παλλόμενες καναβουριές

(Kampala-Uganda 2021)

Αργά ή γρήγορα όλοι θα καταγραφούμε ως ιατρικά περιστατικά. Αναβλητικά ή τελεσίδικα. Ο μουδιασμένος εγκέφαλος μου κατακλυζόταν από υπαρξιακές και αγωνιώδεις σκέψεις. Μετά το απρόσμενο τηλεφώνημα, είχαμε φύγει σαν κυνηγημένοι από το διαμέρισμα μας στον λόφο Kololo. Η στυφάδα από το αφρικάνικο λευκό κρασί που συνόδευε το μεσημεριανό μας γεύμα, γαργαλούσε ακόμη τον ουρανίσκο μου και σε συνδυασμό με την αφόρητη ζέστη μέσα στο ταξί, με βύθιζε σε ένα αλλόκοτο στάτους υπνικής παράλυσης εν κινήσει.

Είχαμε ήδη περάσει τον κυκλικό κόμβο πίσω από το Oasis mall και βγήκαμε με μανιασμένη ταχύτητα στην Yusuf Lule, με κατεύθυνση το δικηγορικό γραφείο στην λεωφόρο Kintu. Τα λάστιχα του αυτοκινήτου στρίγγλιζαν πάνω στην σαθρή άσφαλτο. Η μικρή κοιμόταν γαλήνια πάνω μου, το μάγουλο της ακουμπούσε στο δικό μου και το σάλιο της έσταζε ρυθμικά στον λαιμό μου. Δίπλα η Φανή, μασούσε νευρικά την τσίχλα της και στα μεσοδιαστήματα προβάριζε όλα όσα ήθελε να πει στην δικηγόρο, απειλώντας θεούς και δαίμονες για το που ήταν ικανή να φτάσει, αν δεν είχε τελειώσει αισίως την υπόθεση μας. Άνοιξε με τρόπο την τσάντα της και μου έδειξε συνωμοτικά ένα ασημένιο ρεβόλβερ στην διαχωριστική θήκη. Αναρωτήθηκα για τον ανιχνευτή μετάλλων στην είσοδο του κτιρίου και με καθησύχασε διαβεβαιώνοντας με πως είναι εκτός λειτουργίας εδώ και καιρό. Ο οδηγός σήκωσε καχύποπτα το βλέμμα του στον καθρέφτη και μας παρατηρούσε, αδυνατώντας να αντιληφθεί το περιεχόμενο της συζήτησης μας. Συνεχίσαμε σιωπηλοί κοιτώντας αδιάφορα από τα ανοιχτά παράθυρα. Ήταν Χριστούγεννα, χωρίς τζάκι, χοντρά μπουφάν και χιονισμένα τοπία, μα με τροπική ζέστη, καυτή κόκκινη σκόνη και εναλλαγές ξαφνικών κατακλυσμιαίων βροχών, πρωινής ομίχλης και μεσημεριανού καύσωνα.

Περάσαμε το θυρωρείο αφού πρώτα επιβεβαιώσαμε το ραντεβού μας. Ο βαριεστημένος υπάλληλος ζήτησε τα ονόματα μας, ειδοποίησε με τον ασύρματο ότι φτάσαμε και έδειξε με το χέρι του την σκάλα. "The lift is out of order”, είπε. Ανεβαίνοντας, λίγο πριν φτάσουμε στο κεφαλόσκαλο, ξεπρόβαλλε μπροστά μας στο χολ του δεύτερου ορόφου ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο. Η μικρή ζήτησε να την σηκώσω στην αγκαλιά μου για να ακουμπήσει το αστέρι στην κορυφή του. Η Φανή μπήκε με φόρα στο γραφείο και έκλεισε με δύναμη την βαριά πόρτα πίσω της. Ποτέ δεν έμαθα τι έγινε μέσα σε αυτό το γραφείο. Τα λεπτά κυλούσαν βασανιστικά αργά, σαν την πυρακτωμένη λάβα πάνω στις κακοτράχαλες ιζηματογενής προσχώσεις, που έδειχνε το ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση του χώρου αναμονής. Βγήκε φανερά αλαφιασμένη κρατώντας έναν ογκώδη φάκελο στο ένα χέρι, ενώ με το άλλο με άρπαξε τραβώντας με δυνατά όπως έσκυψα να δω από την μισάνοιχτη πόρτα. Κατεβήκαμε τρέχοντας. Πίσω μας ακούγονταν οι φωνές της δικηγόρου. Τουλάχιστον ήταν ακόμη ζωντανή, σκέφτηκα.

Στο προαύλιο συναντήσαμε έναν εταιρικό σοφέρ, που εξυπηρετούσε τις επαγγελματικές μετακινήσεις των στελεχών του δικηγορικού γραφείου. Σχεδόν κρεμιόταν ο μισός έξω από το ανοιχτό παράθυρο του σταθμευμένου αυτοκινήτου και έκοβε αφοσιωμένος τα νύχια του με έναν σκαλιστό κοκάλινο νυχοκόπτη. Σήκωσε το κεφάλι και μας πρότεινε αν θέλαμε να μας μεταφέρει κάπου. Κάτσαμε πίσω, η Φανή έβγαλε από την τσάντα της μια δεσμίδα σελίνια και του ζήτησε επίμονα να ξεκινήσουμε αμέσως. Θα επιστρέφαμε στο διαμέρισμα μας να πάρουμε μερικά πράγματα και από εκεί στο αεροδρόμιο Entebbe, από όπου θα εγκαταλείπαμε την χώρα οριστικά.

Κατεβαίναμε με ταχύτητα την λεωφόρο Nile, κάνοντας συνεχώς σλάλομ ανάμεσα στα δεκάδες boda-boda, τις διάσημες μοτοσυκλέτες ταξί της ανατολικής Αφρικής. Η Φανή μου έσφιγγε πιεστικά το χέρι και έριχνε συνεχώς κλεφτές ματιές πίσω μας, για να σιγουρευτεί πως κανείς δεν μας ακολουθεί. Η μικρή καθόταν νανουρισμένη στην αγκαλιά μου. Σε όλη την διαδρομή μας συνόδευαν οι χριστουγεννιάτικες μελωδίες του Elvis Presley. Ήταν απόγευμα και η κίνηση στους δρόμους αυξανόταν επικίνδυνα, αναγκάζοντας μας σταδιακά σε συνεχείς στάσεις. Σε μία από αυτές, μας πλησίασε πεζή μια μεσόκοπη κυρία με ένα καλάθι στηριγμένο στο κεφάλι της γεμάτο φρούτα. Ο οδηγός αγόρασε ένα τσαμπί μπανάνες, ξεφλούδισε μία και άρχισε να την τρώει. “Can I offer you a banana sir?”, με ρώτησε μπουκωμένος. Πλέον κινούμασταν με μια συχνότητα περίπου ενός με δύο μέτρα το λεπτό. Στην άκρη του δρόμου ένας κήρυκας, μια ισχνή φιγούρα με ολόμαυρο κουστούμι και μάτια που έσταζαν αίμα, καλούσε το περαστικό πλήθος να μετανοήσει για τις αμαρτίες του. Στον πρόχειρο λαμαρινένιο τοίχο που οριοθετούσε την παραγκούπολη στις παρυφές του λόφου, διέκρινα ένα ξεθωριασμένο σύνθημα από κάρβουνο, “MARRIAGE CAN WAIT/EDUCATION CANNOT”.

Ο χρόνος πίεζε ασφυκτικά και το όχημα μας ακινητοποιήθηκε αναπόδραστα, σε ένα επικού μεγέθους μποτιλιάρισμα στον κυκλικό κόμβο κοντά στο σπίτι, στο κέντρο του οποίου δέσποζε η πελώρια διαφημιστική ταμπέλα του KFC. Στην βάση της, μια συστάδα δίμετρων καναβουριών ανέμιζε αλλοπρόσαλλα, έρμαιο των ριπών αέρα που προμήνυε την έλευση ενός απρόοπτου μπουρινιού. Ο ήλιος χαμηλά στην δύση του, ζωγράφιζε στην ήδη υγρή ατμόσφαιρα ένα ουράνιο τόξο κάτω από τον ερεβώδη ουρανό. Ένας-ένας, όλοι οι οδηγοί και οι επιβάτες εγκατέλειπαν τα οχήματα τους σιωπηλοί και στέκονταν απεγνωσμένοι, άλλοι με τα χέρια ψηλά και άλλοι κρατώντας το κεφάλι τους, γύρω από τον κυκλικό κόμβο, προσηλωμένοι με θρησκευτική ευλάβεια στο καπιταλιστικό τοτέμ στο κέντρο του, σε μια συνθήκη που θύμιζε παγανιστική τελετή, μια αναπάντεχη ιεροτελεστία με αρχέγονα χαρακτηριστικά, γύρω από έναν σύγχρονο αστικό βωμό.

Δεν μπορούσαμε να διακρίνουμε τον οδηγό. Μας είχε παρατήσει κλειδωμένους στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου και χάθηκε μέσα στο βουβό χαοτικό γίγνεσθαι. Το Blue Christmas του Elvis και πιο πίσω οι κραυγές του κήρυκα που προσπεράσαμε, ήταν οι μόνοι ήχοι που έσπαζαν την εκκωφαντική σιωπή που επικρατούσε στον περιβάλλοντα χώρο. Πάνω στην απελπισία μου και φανερά εκνευρισμένος, αποφάσισα να σκύψω στην μπροστινή θέση και να πατήσω μακρόσυρτα την κόρνα, ελπίζοντας να εμφανιστεί ο οδηγός για να τον πληρώσουμε και να συνεχίσουμε με τα πόδια. Μεμιάς όλο το πλήθος στράφηκε προς την κατεύθυνση μας. Στεκόταν παγερά ακίνητοι, με ανέκφραστα πρόσωπα και τα ορθάνοιχτα μάτια τους καθηλωμένα πάνω μας επιτακτικά, ένα σύνολο από διαπεραστικά βλέμματα που κατάφερνε στιγμιαία να μας εξαϋλώσει νοερά. Ο κήρυκας επαναλάμβανε την λέξη “muzungu”, που στις χώρες της ανατολικής Αφρικής σημαίνει λευκός άνθρωπος, ενώ το τραγούδι από τα ηχεία είχε κολλήσει στους στίχους του ρεφρέν “You'll be doing alright-With your Christmas of white”, ξανά και ξανά. Έβγαλα το κεφάλι από το ανοιχτό παράθυρο και κοίταξα ψηλά ψάχνοντας ενστικτωδώς μια έξοδο διαφυγής. Στον ουρανό, μια λευκή γραμμή που ξεθώριαζε στην πορεία της από το αεροπλάνο που χάσαμε, ήταν ένα ίχνος ματαίωσης, σαν την μεταθανάτια μνήμη, που μάταια πασχίζει να κρατηθεί με νύχια και με δόντια στην θύμηση των ζωντανών.

Στέλιος Καραθεοδώρου

Απρόσωπος

Δίχως φως, ανάσα, φωνή,

με δονήσεις και ακούσματα,

βηματίζω σε τεντωμένο σχοινί,

πάνω στην γραμμή του ορίζοντα.

                                      Σ.Κ.

Σε μια χώρα

Σε μια χώρα που έχει για χρυσάφι τον ήλιο,
το μαύρο δέρμα που γυαλίζει σαν ρευστή σοκολάτα,
της σαβάνας το πορφυρένιο χώμα,
τα χείλη που έχουν των φρούτων την σάρκα,
το φτεροκόπημα των πλουμιστών πουλιών,
των μπανανόδεντρων το κίτρινο θάμβος,
την λάμψη της αργυρόχροης ράχης του γορίλα στην καταχνιά,
το άδυτο του απροσπέλαστου δάσους,
το πολύβουο υπαίθριο παζάρι,
τα περίτεχνα τουρμπάνια στα μαλλιά,
τα καφτάνια που ανεμίζουν απλωμένα στα σχοινιά,
τα στοιβαγμένα ζαχαροκάλαμα που πάνω τους ξαπλώνουν οι εργάτες,
το ποδοβολητό απ’ τα ξυπόλητα παιδιά,
την κόκκινη σκόνη που σηκώνουν με τα πόδια και σου κόβει την ανάσα,
τα τραγούδια γύρω απ’ την φωτιά,
τον απόμακρο ήχο απ’ τα πρωτόγονα κρουστά,
τα εκστασιασμένα κορμιά που συσπώνται ρυθμικά,
στην παλλόμενη φωταψία από τ’ άστρα.

                                                                              

                                                                                             Στέλιος Καραθεοδώρου

με των νεκρών την μυδρίαση

δυο γεμάτα φεγγάρια στα μάτια

αναδευτήρες των άστρων

τα αιωρούμενα χέρια ψηλά

κεραίες της γης πέλματα γυμνά

αντηχούν τις δονήσεις

   απ’ τα αρχαία νταούλια στα σωθικά 

                                               

                                                    Σ.Κ.

Στιγμές

Είναι στιγμές,

που μέσα τους περισσεύεις,

σαν ψίθυρος ξεμακραίνεις

και απ’ τις μνήμες ξεφεύγεις,

γίνεσαι άνεμος,

ένα άγγιγμα σε διαπερνά,

σαν την άμμο που απ’ τα δάχτυλα ξεγλιστρά,

όταν έξω απ’ το σώμα η καρδιά σου χτυπά,

είσαι για λίγο διάφανος.

                                         Σ.Κ.

Είναι κάτι πρωινά

που αρνείται το φεγγάρι να χαθεί,

είναι σαν κάτι σιωπές

που γίνονται τ’ ανείπωτα κραυγή.

                                            Σ.Κ.

επικαλούμαι την αγέρωχη μοναξιά

της υπό κατάρρευση κλυδωνιζόμενης κορφής

όταν καρφώνω στις αιχμές των δέντρινων απολήξεων

τις πυκνόφθαλμες κόγχες του χαμηλοβλέποντος όχλου

δράττεται της ευκαιρίας η απενοχοποιημένη αναισθησία

με τα διαπιστευτήρια της ανέμελης ανάθεσης

να με υποδείξει για υπόθαλψη ξυλοκόπου

                                                                 Σ.Κ.

ΤΡΑΝΖΙΤ

 Στις τράνζιτ πτήσεις, στις πολύωρες αναμονές στα έρημα αεροδρόμια της κόβιντ εποχής, βρίσκεσαι νηστικός και χωρίς κρεβάτι να κουτουλάς αλύπητα πάνω στα άβολα μπράτσα των μεταλλικών καθισμάτων, παραπαίοντας ανάμεσα στο ονειρώδες και το αληθινό, σαν σύγχρονος σαμάνος με χειρουργική μάσκα, που μέσω της στέρησης της τροφής και του ύπνου, αγγίζεις τα όρια ενός πνευματικού trip που συντελείται παράλληλα στο πλαίσιο ενός ταξιδιού σε πραγματικό χρόνο, περιπλανιέσαι στις τεράστιες κενές σάλες ακολουθώντας υπνωτισμένος τις οδηγίες από τις οθόνες που σε οδηγούν στις πύλες της επόμενης επιβίβασης, πάντα μέσα σε μια γλυκιά αναπόδραστη αιμωδία που σε κάνει να νιώθεις πως υπερίπτασαι, που και που διασταυρώνεσαι με κάποιον άλλον ταξιδιώτη και για λίγο ξυπνάς, μέχρι που ο ήχος από την τροχήλατη αποσκευή του που χτυπάει στους επιδαπέδιους αρμούς ρυθμικά καθώς απομακρύνεται, σε βυθίζει ξανά στο πρότερο status, πιάνεις τον εαυτό σου να συνομιλεί και να φωτογραφίζεται με τις απρόσωπες κούκλες των βιτρινών στα καταστήματα με τα σουβενίρ, αφήνεσαι να σε ψεκάσει με άρωμα η απεγνωσμένη υπάλληλος του duty free που σπάνια πλέον συναντά υποψήφιους πελάτες, μέχρι που καταλήγεις δεμένος στο κάθισμα του αεροσκάφους να χαζεύεις από το παράθυρο, σου έρχεται συνειρμικά ο στίχος του Καββαδία, «χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία» και βλέπεις την αστρική προβολή σου πάνω στην αιχμή του φτερού που δονείται πριν την απογείωση, να εκτελεί αλάνθαστες πιρουέτες κόντρα στον άνεμο. 

(φωτ. αεροδρόμιο Αντίς Αμπέμπα)                                                                                                                                                                     Στέλιος Καραθεοδώρου

Απουσία

Κύρτωσαν οι ξυλώδεις μίσχοι τις αδειανές τους κορφές,

θυμίζουν απολιθωμένες φιγούρες την ύστατη στιγμή,

που αγκάλιασαν σφιχτά τον εαυτό τους για να συγκρατήσουν

τις ψυχές τους λίγο πριν αυτές οριστικά αποδράσουν,

μοιάζει με ήχο από κόκκαλο που σπάει,

όταν λυγίζει ο άνεμος τα γυμνά κλαδιά

και αντηχεί στην παγωμένη κοιλάδα ο υπόκωφος τριγμός τους,

ένα ρίγος συνεχίζει να με διαπερνάει,

σαν τα χνάρια από ομόκεντρους κύκλους που άφησε

στην επιφάνεια της λίμνης η άφαντη πέτρα,

στον λευκό κλοιό γίνονται αόρατοι οι ασβεστωμένοι κορμοί,

σε αναζητώ σ’ ένα δάσος με ιπτάμενα δέντρα,

η καρδιά μου χτυπάει τις νύχτες που σε βρίσκω στα όνειρα,

μένει μόνο ο αντίλαλος της στον θώρακα όταν σε χάνω την μέρα.

                                                                                                                    Στέλιος Καραθεοδώρου 

Αφρική

 Από τα βάθη του υποσαχάριου ορίζοντα, εκεί που ο ουρανός και το κοκκινόχωμα της σαβάνας συναντούν την καταπράσινη λωρίδα της δασώδους τροπικής συστοιχίας, απ’ τα έγκατα της μέλαινας γης που την έχουν ποτίσει οι χυμοί των πεσμένων φρούτων κάτω απ’ τα καρποφόρα δέντρα, ξεπρόβαλλαν οι πρώτοι άνθρωποι πλασμένοι από μια λασπώδη μελάσα, με καραμελένια μαλλιά, των παραδείσιων πτηνών την λαλιά και το ράθυμο θρόισμα της ζούγκλας σε κάθε ανάσα, με τα χέρια ψηλά και τα πέλματα γυμνά, ένα ρίγος διαπερνά το κορμί τους και φτάνει μέχρι τα άστρα, σαν τις ρίζες που στα τυφλά συγκλίνουν στον πυρήνα του πλανήτη μες στο σκοτάδι, στον ρυθμό της παλλόμενης καρδιάς, στους ανήλιαγους θώρακες στην σκιά μιας αγκαλιάς, τα ίχνη απ’ τα δάκρυα που κύλησαν, παγιδεύουν όλου του κόσμου τον πόνο σε ένα κεχριμπαρένιο πετράδι.

                                                                                          Στέλιος Καραθεοδώρου

Καραντίνα

 Τα δειλινά τρυπώνουν απ’ τα παράθυρα τα απεγνωσμένα τοπία πριν προλάβει η νύχτα να τα καλύψει, μες στα αποπνικτικά δωμάτια στριμώχνονται γύρω απ’ τις λάμπες που καίνε εγκαταλείποντας έξω τον ήλιο που σβήνει, αφουγκράζομαι μια περίεργη μελωδία που δεν την ακούς παρά μόνο την βλέπεις, σαν τα ανείπωτα που γίνονται όνειρα σχηματίζουν την μορφή μου στα τζάμια οι πιο σκοτεινές μου σκέψεις, χωρίς μάτια στις κόγχες σε μια ακατάληπτη γλώσσα που ζητάει επίμονα απαντήσεις, λίγο πριν δραπετεύσει και στο φως διάτρητο με παρατήσει, η σκιά μου στην πόρτα για τελευταία φορά με αντικρίζει, την φευγαλέα εικόνα μου, ένα στιγμιαίο παράσιτο, μια ηχώ από τηλεοπτικές διαφημίσεις.

                                                                 Στέλιος Καραθεοδώρου

 Πάνω από τα διάσπαρτα προαύλια των ιδρυμάτων, στους ορίζοντες που ευκαιριακά φανερώνονται στα οπτικά μας πεδία, στον ουρανό των αστικών ξέφωτων που διαμορφώνουν οι πλατείες με τους ακάλυπτους, αιωρούνται τα νεκροταφεία των χαμένων μας βλεμμάτων, οι μετέωρες προοπτικές μας στο τίποτα παγωμένες σε μια χωροχρονική κρίση αφαίρεσης, σαν τους σταλαγμίτες στο έρεβος του σπηλαίου που κατακτούν σιωπηλά το άγνωστο χτίζοντας στα τυφλά πάνω στα εξελικτικά τους απομεινάρια, μια συστοιχία αόρατων διανυσμάτων που καθηλώνει την ύπαρξη σε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο φυγής που ποτέ δεν πραγματοποιείται. 

                                                            Στέλιος Καραθεοδώρου

Ωδή σε ένα ερείπιο

 Μες στο μισοβυθισμένο κουφάρι του παροπλισμένου παράκτιου μνημείου, στο καταφύγιο μιας πλαισιωμένης κενότητας στην απεραντοσύνη της πολύβουης πραγματικότητας, συντελείται μια υπερβατική προσομοίωση σε ένα περιχαρακωμένο πεδίο αισθητηριακής ένδειας, σε έναν χώρο οντολογικής περισυλλογής έξω από το πρίσμα του μοναστικού εγκλεισμού ή της ματαιότητας ενός κενοταφίου που απορρέει από μια θρησκομανή νεκροφιλία, όπου ο κινούμενος διάκοσμος των κυματοειδών λαμπυρισμών από το παιχνίδισμα των ηλιαχτίδων στο εσωτερικό του, βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με την ρυθμική αντήχηση από τις ομοβροντίες των παφλασμών στο γυμνό σκυρόδεμα, μοιάζει με τον βορβορυγμό του σιφονιού όταν τα απόνερα του νιπτήρα καταλήγουν στην αναπόδραστη δίνη του, η απόκοσμη και συνάμα γλυκιά μελωδία της ανακουφιστικής λήθης, που σε λυτρώνει για όσο διαρκεί απ’ το ισόβιο ανάθεμα της αβάσταχτης βαρυτικής σύνθλιψης.

 Όταν το αντικρίζεις απ’ έξω, ο παλλόμενος ερεβώδης αντικατοπτρισμός του περιγράμματος της εισόδου πάνω στην ρυτιδιασμένη επιφάνεια της θάλασσας, θυμίζει το ανοιχτό στόμα μιας παραμορφωμένης προσωπογραφίας, την άηχη κραυγή μιας ρευστής απόγνωσης που εξαϋλώνεται υπό το βάρος του υπαρξιακού τρόμου, μια αδηφάγα μαύρη τρύπα που αφού απομυζήσει τον εναπομείναντα χωροχρόνο, θα συνεχίσει να καταπίνει αγόγγυστα τον ίδιο της τον εαυτό, μέχρι η πληρότητα του απόλυτου τίποτα να καλύψει και το τελευταίο ίχνος της ακόρεστης φύσης της.

                                                                                         Στέλιος Καραθεοδώρου

[χορέψτε]

[χορέψτε] σαν τα μεθυσμένα ελάφια, όταν λαίμαργα τρώνε τα παραγινωμένα φιρίκια, που σαπίζουν κάτω απ’ τις μελιτοφόρες αγριομηλιές και απρόβλεπτα σπάνε στον αέρα την μέση, τινάζοντας τις πίσω οπλές [χορέψτε] σαν τους ιαγουάρους στα σκιώδη βροχοδάση, όταν μασάνε φύλλα αγιαχουάσκα και υπνωτισμένοι κυλιούνται λάγνα στο χώμα, με τα μάτια καρφωμένα στις παιχνιδίζουσες φωταψίες, που ξεπροβάλλουν ανάμεσα απ’ τις δέντρινες κορφές [χορέψτε] σαν τα εκστασιασμένα δελφίνια, που κοινωνούν με την σειρά του διαβολόψαρου την τοξίνη και αφήνονται με αιθέριες κινήσεις να τα παρασύρει το ρεύμα, θαυμάζοντας στην επιφάνεια τον τρεμάμενο αντικατοπτρισμό τους, περικυκλωμένο από αντανακλάσεις κυματιστές [χορέψτε]

                                                                                                                

                                                                                                                                 Στέλιος Καραθεοδώρου

Τα πουλιά φαντάσματα

 Τα πουλιά φαντάσματα είναι οι αποκαμωμένες προσδοκίες που στο τέλος της μέρας ταλαντεύονται απείθαρχα πάνω στις νευρόσπαστες ακροστιχίδες των δέντρων, τα πουλιά φαντάσματα είναι των ονειροπόλων τα χέρια ψηλά που πασχίζουν τα δειλινά λίγο ακόμα να κρατήσουν τον ήλιο στον ουρανό, μα αυτός απ’ τις πυρακτωμένες παλάμες τους ξεγλιστρά μέχρι που ολότελα βυθίζεται στου ορίζοντα το τέλμα.

                                                                                                                   Στέλιος Καραθεοδώρου

Θα βρεθούμε ξανά

Θα βρεθούμε ξανά,
στους μελλοντικούς ανδριάντες των πατέρων του έθνους,
στα κιγκλιδώματα στις εξέδρες των επισήμων,
στων άγνωστων πεσόντων τους τάφους,
θα βρεθούμε ξανά,
σαν έτοιμοι χειροκροτητές από πάντα,
στις κατοπινές ανέξοδες φιέστες των ηθικών αυτουργών,
με καταθέσεις στεφάνων, αγήματα στρατιωτικά
και δοξολογίες ρασοφόρων εμπόρων,
θα βρεθούμε ξανά,
στις παρελάσεις να κλίνουμε την κεφαλή επί δεξιά,
κάτω απ’ τους άμβωνες να ψάλλουμε «ωσαννά»,
να βαφτίζουμε ήρωες με το στανιό τους νεκρούς,
να δίνουμε άλλοθι στους επίδοξους αρχηγούς,
θα βρεθούμε ξανά
και θα είναι γιορτή
και θα είμαστε μια αγέλη με ανοσία στην ζωή,
που σκεπάζει την γύμνια της με σημαίες
και των κολασμένων τις κραυγές
με εμβατήρια και προσευχή,
θα βρεθούμε ξανά.

                                                                                     Στέλιος Καραθεοδώρου

 Στο χνώτο της γης βλασταίνει της έρπουσας ρίζας ο ψίθυρος, θροΐζουν του κήτους οι διάσπαρτοι πίδακες σαν δέντρα αειθαλή, της κομμένης παπαρούνας το αμάραντο σκήνωμα, πάνω στις άκαμπτες κορφές της χλόης ακατάπαυστα αιμορραγεί, με ναρκώνει γλυκά της πασχαλιάς το θυμίαμα, των νυκτόβιων πουλιών η ερωτική προσευχή, σ’ αυτόν τον κήπο που ο ήλιος όλο με ψάχνει, μα ποτέ δεν πρόκειται να με βρει.

                                                                                                   Στέλιος Καραθεοδώρου